خط معلی

دیروز، دریک بعد از ظهر تعطیل بین هفته ؛ سری زدم به نمایشگاه قرآن !
میدونم به نظر یه کم عجیب میاد ، ولی برای چیزی که من یه دنبالش بودم جای دیگری رو بلد نبودم...

سال 1378 یکی از اساتید خوشنویسی بنام استاد حمید عجمی خطی را به ثبت رساند بنام خط"معلی". بیشترین آشنایی مردم ما بااین خط از پوسترهای مختلفی است که کلمه «علی» را به طرزی متفاوت با آنچه تاکنون هزاران بار نگارش شده یود میدیدند؛و یا تیتراژ سریال «مریم مقدس».

این خط یکی از شاهکارهای هنر خوشنویسی و گرافیک است.نمیدانم از خوشنویسی چقدر سر رشته دارید ولی محض اطلاع بهتر است قبل ازپرداختن به خط معلی با خط نستعلیق بیشتر آشنا شوید :
بد نیست بدانید :خط نستعلیق که از کهن ترین و باقدمت ترین خطوط زبان ماست ، یکی از مشکل ترین و زیباترین خطوط دنیاست.

شاید باور نداشته باشید که چقدر این خط ریزه کاری و نکته درخود نهفته دارد.برای همین است که آن را پایه و اساسی برای سایر خطوط مانند شکسته و شکسته نستعلیق و... میدانند.برخلاف تصور، نگارش خطوط عربی، مانند ثلث و نسخ بسیار ساده تر ازخط نستعلیق و خطوط ایرانی، برای خوشنویسان است .چرا که درخطوط عربی ،در نگارش تمامی حروف ،از تمام قلم استفاده میشود و بیشتر تمرکز بر روی مچ دست است ؛ اصطلاحاتی چون نیش قلم و... جز در اعراب گذاری در این خطوط کابرد موثری ندارد. در نستعلیق که پایه و اساس خط زیبای ایرانی است ، تمامی ظرافت ها توسط حرکات و بازی ظریف قلم پدید میاید.و علاوه بر مچ دست ؛انگشتان سهم بسزایی در لطافت خط به عهده دارند. همین ویژگی، موجب وجه تمایز و زیبایی چشم گیر این خط میان دیگر خطوط خشن عربی است.
اما خط معلی هیچ شباهتی به خطوط فارسی و نستعلیق ندارد؛به عکس بیشتر به خطوط عربی نزدیک است. لیکن با استفاده از برخی از تکنیک های مورد استفاده درخطوط ایرانی مانند "بازی با زوایای مختلف قلم"(که از خصوصیات بارز خط نستعلیق است) خط معلی ؛ تبدیل به خطی ظریف و در عین حال مستحکم شده است.در این خط هم درست به مانند خطوط عربی گرافیکی شده ، "الف" و"ل" قد بلند تر ازاستاندارد سایر خطوط دیگر میباشند و "ن" کشیده تر از همیشه و بیشتر شبیه به یک تیغ اره است.جالب تر آنکه بدانید خط معلی "ع" وسط ندارد!
خط معلی حاوی خشونتی سریع و ظریف است ؛ با بهره گیری از تکنیک چرخش های زاویه ای و افت و خیزهای قلم بر روی کاغذ؛خطی سریع ،خشن اما دلنشین میباشد .خطی به مراتب گرافیکی تر از حتی خط "سفیر"(نسخه گرافیکی شده خط ثلث)

... متاسفانه امسال برخلاف قبل کارهای زیادی از خط معلی نبود ولی سه تا از کارها واقعآ خیره کننده و ارزشمند بود و من تمام وقتم را صرف خیره شدن وتحسین آنها کردم . خوشحالم که این فرصت را از ذست ندادم. به نمایشگاه رفتن اش میارزید .

میدانم این مطلب ممکن است برای خوانندگان این وبلاگ کمی سردرگمی بوجود آورد .
سینما، فلسفه، موسیقی ؛
و حالاتحلیلی برخطوط خوشنویسی !!!